Nagrade 48. Susreta APDV

Predstava “Kad dunu prolećni vihori” Vladimira Hurbana Vladimirova, u režiji Miroslava Benke i izvođenju slovačkog teatra VHV, očekivano je pobedila na 48. Suretima amaterskih pozorišnih društava Vojvodine (APDV) u Staroj Pazovi, dok su odluke žirija o drugom i trećem mestu izazvale veliko iznenađenje, pa i čuđenje.

Žiri 48. Susreta (APDV), kojim je predsedavao novosadski pisac i kritičar Luka Hajduković, doneo je dve, najblaže rečeno, iznenađujuće odluke po kojima će se ta najznačajnija vojvođanska manifestacija amatera, koja se već 15 godina zaredom održava u Staroj Pazovi, dugo spominjati. Mimo svih očekivanja učesnika, publike, novinara i onog dela kulturne javnosti koji redovno prati tu smotru, žiri je izabrao na drugo, odnosno treće mesto, autsajderske predstave kojima, po mnogima, i nije bilo mesto na toj manifestaciji, a zanemario je uspešna pozorišna ostvarenja sa izvanrednim glumačkim ansamblima.

Za drugoplasiranu predstavu žiri je proglasio tri skeča Slobodana Petkovića koja je, objedinjena pod naslovom “Kočije ljubavi”, izveo Dramski studio “Luča” iz Kruščića, u režiji amatera Fedora Popova, dok je još veću senzaciju izazvalo treće mesto dodeljeno kratkom igrokazu Maria Vargasa Ljose “Lepe oči, ružne slike”, u izvođenju Kamerne scene “Miroslav Antić” iz Sente, u režiji Branka Vučetića, takođe amatera.

Prvo mesto ni u kom slučaju nije moglo mimoići, a da ne nastane nezapamćen skandal, predstavu “Kad dunu prolećni vihori” najplodnijeg slovačkog dramskog pisca Vladimirova koji je, kao jedan od najozbiljnijih projekta ove sezone u Vojvodini, u režiji istaknutog reditelja koreodrama Miroslava Benke, izveo slovački teatar VHV u slavu 125-godišnjice rođenja i 60. godine od smrti tog kultnog zavičajnog pisca. Na njegove predstave Staropazovčani idu kao na narodne svetkovine, u znak zahvalnosti svom svešteniku i književniku koji je uglavnom obrađivao večne teme ljubavi i smrti i često tragične odnose u porodici koja je krajem XIX i početkom XX veka počela da se uveliko raslojava.

Začuđujuće je što je žiri ignorisao scenski učinak i visoke glumačke domašaje predstava koje su isticane kao kandidati za drugo ili treće mesto, a koje su režirali profesionalni i poznati reditelji: “Mirandolinu” Karla Goldonija, u izvođenju AP iz Kovina i režiji Jovana Grujića, prošlogodišnjeg pobednika na Susretima APDV, zatim “Zvezdanu prašinu” Dušana Kovačevića, u izvođenju Kulturnog centra iz Kule, u režiji Dragana Ostojića, a posebno “Ludake” Aleksandre Unterveger koje je na scenu AP “Stevan Sremac” postavio poznati filmski i pozorišni reditelj Milan Belegišanin.

U razgovorima vođenim posle predstava, u kojima su utiske mogli da iznose i gledaoci, sva tri člana žirija su se prosto nadmetala da svakoj od te tri predstave izreknu što više havlospeva i podele im najviše stručne ocene za kvalitet i disciplinu izvođenja, istaknu snažne glumačke i rediteljske individualnosti, ujednačenu, kolektivnu i skladnu glumački igru, “briljantno pulsiranje svih elemenata predstave”...

Transkripti tih razgovora su bez ispravki i intervencija objavljivani u Biltenu koji je, kao oficijelno glasilo Susreta, izlazio svakog dana (ukupno devet brojeva), pa se gledaoci ne mogu načuditi kakva je to naknadna esteska svest i čežnja za novim kriterijumima rukovodila žiri da odluči o nagrađenima.

U žiriju su, pored Hajdukovića, bili i penzionisana glumica Sonja Josić Stipić i režiser Gvozden Đurić iz Novog Sada.

Na 48. Susretima prikazan je i originalni projekat “Jelena Trojanska” koji je od ideje do realizacije autorsko delo Cvetina Aničića, maštovitog reditelja iz Šida (diplomirao lutkarstvo na Akademiji u Sofiji), scenski realizovano prema njegovom scenariju baziranom na motivima antičke mitologije i Homerovih epova. To delo okupilo je više od 50 učesnika, uglavnom mladih članova ansambla AP “Branislav Nušić” iz Šida. Pravi spektakl koji po bogatstvu kostima, total dizajnu, kopljima i štitovima, smenjivanju raznih scenskih žanrova - od elemenata plesnog teatra, do masovnih scena, muzici koja je prosto poput zvučnih gejzera izvirala na sceni, te pozorišta surovosti, borilačkih veština.., dosad nije viđen na amaterskoj sceni Vojvodine od kada su (1960) prvi Susreti APDV održani u Kikindi.

Publika, koju su činili uglavnom mladi, srdačno je hrabrila Aničićev glumački “sremsko-podunavski polk”, u njegovom pohodu na Troju, da pripomogne našim vekovnim prijateljima Grcima u sadašnjim njihovim nevoljama koja ih je snašla, zbog bankrotstva u evrima i zaduživanjima na otvorenoj sceni. Aničić je u svoju “Šidsku Ilijadu” ubacivao osvežavajuće humorističko-satiričine “napitke” kojima je čestitao rane Grcima pred vratima Troje i gledaocima u dvorani, jer se često nije znalo kome je teže.

Kao što se u Moskvi te večeri (27. maja) na Čehov festu, po instrukciji Franka Kastorfa, čula precizna nemačka komanda koju je nemoguće ne izvršiti - “U Moskvu! U Moskvu! U Moskvu!”, tako je i u Gradskom pozorištu u Staroj Pazovi iz više desetina grla treštala dnevna zapovest sremačkog Agamnenona iz Šida, “pozorišnog ratnog huškača” Cvetina Aničića: “Na Troju! Na Troju! NaTroju”.

Susreti su završeni 28. maja predstavom “Na pučini” Slavomira Mrožeka, u režiji Darka Grahovca iz Jaše Tomića. Susreti su tako isplivali makar koliko je žiri svojim odlukama učinio, ako ne baš da potpuno potone, onda makar da se dobrano zagrcne.

Branko Rakočević